Paragraf pierwszy statutu WTN stanowił: „Towarzystwo […] jest samorządnym i dobrowolnym zrzeszeniem społeczno-naukowym ludzi, posiadających odpowiednie kwalifikacje i wolę pracy naukowej dla dobra ogólnego” (Utworzenie Włocławskiego Towarzystwa Naukowego. Zjazd Członków Założycieli – 16 czerwca 1979 Włocławek 1980, s. 25). Dynamiczny rozwój społeczno-gospodarczy nowego województwa włocławskiego (1975) odczuwał jednak brak ważnego czynnika, a mianowicie nauki będącej promotorem postępu. Lukę tę wypełnić mogła, w tamtym czasie oczywiście, tylko organizacja zrzeszająca miłośników nauki. Akces do tworzącego się towarzystwa naukowego zgłosiło 127 osób nie tylko z Włocławka i regionu, ale i z całego kraju – z miastem, z Kujawami, z ziemią dobrzyńską ludzi tych łączyły więzy rodzinne, praca zawodowa, częstokroć była to altruistyczna chęć wsparcia swoją wiedzą i doświadczeniem nowo powstającego stowarzyszenia ludzi nauki.
Wśród 127 członków założycieli było 37 mieszkańców Włocławka, cztery osoby to mieszkańcy Ciechocinka, jedna osoba pochodziła z Aleksandrowa Kujawskiego, jedna z Rypina, ościenne ośrodki akademickie reprezentowało 14 mieszkańców Torunia i 12 mieszkańców Bydgoszczy. Równie licznie reprezentowane były Warszawa (19 osób), Skierniewice (10 osób) i Łódź (11 osób), z Poznania były cztery osoby, z Krakowa i ze Szczecina po dwie osoby, ponadto byli też mieszkańcy wielu miast rozrzuconych na mapie Polski (po jednej osobie: z Albigowej w woj. rzeszowskim, z Balic, Gliwic, Inowrocławia, Kazimierza Dolnego, Konstancina, Leszna k. Warszawy, Lublina, Olsztyna, Płocka). Nietrudno zauważyć, że niecałe 34 procent członków założycieli pochodziło z województwa włocławskiego.
Członkami założycielami było 69 samodzielnych pracowników nauki (35 profesorów, 34 docentów), doktoratami legitymowały się 24 osoby, tytuł magistra posiadało 30 osób, cztery osoby to przedstawiciele świata artystycznego (grafik, plastyk, rzeźbiarz, pisarka). Otwarta formuła pozwoliła już na starcie na skupienie w swoich szeregach wielu wybitnych ludzi nauki pragnących realizować własne projekty badawcze związane z naszym regionem. Proces wstępowania w szeregi WTN (lub występowania z niego) zawsze odbywał się samoistnie i był pochodną wzrostu (lub spadku) prestiżu i autorytetu WTN, bądź wynikał z przyczyn osobistych.
Nowo powstałe WTN swoim autorytetem wsparły takie sławy polskiej nauki, jak prof. prof. Marian Biskup, Ryszard Bohr, Zbigniew Gertych (w latach 1983-1992 prezes WTN), Janusz Gilas, Konrad Jażdżewski, Antoni Kotełko ( w latach 1979-1982 prezes WTN), Mikołaj Kozakiewicz, Zbigniew Kwieciński, Andrzej Marek, Tadeusz Olszewski (redaktor naukowy opracowania Województwo włocławskie. Monografia regionalna, Łódź–Włocławek 1982), Szczepan Pieniążek, Marian Weiss. Wśród członków założycieli była Maria Kuncewiczowa, która utrzymywała z WTN liczne kontakty aż do swojej śmierci w 1989 r.
Grono członków założycieli dzięki swojej wiedzy, doświadczeniu i chęci działania pro publico bono nadało realizowanym przez WTN celom statutowym odpowiedniego kształtu i niezbędnej dynamiki. Jakość podejmowanych zadań i ich służebność na rzecz mieszkańców Włocławka i regionu bezpośrednio przekładały się na stały wzrost liczby członków zwyczajnych, np. w roku 2008 WTN zrzeszało 513 członków. Od kilku lat dominuje tendencja spadkowa – wiele osób rezygnuje (z różnych powodów), wiele zostało wykreślonych z powodu nieopłacania składek członkowskich. Następują też odejścia naturalne – niemalże każdego roku śmierć zabiera z naszego grona kilkoro członków. Nadzieją napawają nowi członkowie – młodzi, pełni pasji i szerszego działania na niwie naukowej. Obecnie WTN zrzesza 198 członków (stan na 31 grudnia 2023 r.).
Dumą naszego stowarzyszenia są członkowie honorowi. Jest to nieliczne grono ludzi nauki, którym w podziękowaniu za szczególne zasługi w zakresie działalności przewidzianej przez statut najwyższe władze WTN nadały ten tytuł. Godność członka honorowego otrzymali: w 1984 r. – prof. Jan Moll (1912-1990), w 1988 r. – prof. Tadeusz Reichstein (1897-1996), w 1992 r. – prof. Stanisław Sterkowicz (1923-2011), w 1995 r. – prof. Mieczysław Wojciechowski (1934-2022), w 1999 r. – prof. Bogdan Marian Wawrzyniak (ur. 1935), w 2006 r. – prof. Szymon Kubiak (ur. 1932), w 2012 r. – prof. Stanisław Kunikowski (ur. 1951), w 2015 r. – prof. Zygmunt Jerzy Wiatrowski (ur. 1928).
Podczas Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego w 2023 r. natomiast, godność Prezesa Honorowego WTN otrzymał dr Zdzisław Jan Zasada, który pełnił funkcję prezesa Zarządu WTN od roku 2012 do 2020.